Οι μαστοί στις γυναίκες αναπτύσσονται κατά την ήβη και ανήκουν στους δευτερογενείς χαρακτήρες του φύλου. Χαρακτηρίζουν δηλαδή το γυναικείο φύλο.

Έχουν ένα ημισφαιρικό σχήμα και ευρίσκονται στο πρόσθιο θωρακικό τοίχωμα δεξιά και αριστερά. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία στην μορφή και στο μέγεθος των μαστών. Αλλά ακόμα και στην ίδια γυναίκα έχουμε συνεχείς αλλαγές της μορφής και του μεγέθους του στήθους π.χ. στην ήβη, στον θηλασμό, σε περίπτωση που έχει παραπανίσια κιλά(παχυσαρκία) κ.λ.π.

Πως είναι η εσωτερική δομή του μαστού (στήθους)

Οι μαστοί στις γυναίκες αναπτύσσονται κατά την ήβη και ανήκουν στους δευτερογενείς χαρακτήρες του φύλου. Χαρακτηρίζουν δηλαδή το γυναικείο φύλο.

Έχουν ένα ημισφαιρικό σχήμα και ευρίσκονται στο πρόσθιο θωρακικό τοίχωμα δεξιά και αριστερά. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία στην μορφή και στο μέγεθος των μαστών. Αλλά ακόμα και στην ίδια γυναίκα έχουμε συνεχείς αλλαγές της μορφής και του μεγέθους του στήθους π.χ. στην ήβη, στον θηλασμό, σε περίπτωση που έχει παραπανίσια κιλά(παχυσαρκία) κ.λπ.

Επίσης αλλάζει και η σύσταση των μαστών, που ενώ στην έφηβη έχουν ελαστικότητα, στην γυναίκα που γέννησε και θήλασε έχουν πιο μαλθακή σύσταση.

Είναι σημαντικό να τονιστεί πως συχνά έχουν διαφορετικό μέγεθος στην ίδια την γυναίκα (άνισοι μαστοί). Εσωτερικά τώρα αποτελούνται από τον μαζικό ή μαστικό αδένα και το λίπος που τον περιβάλλει (περιμαστικό λίπος). O μαζικός αδένας αποτελείται από 15-20 λοβούς. Ο κάθε λοβός αποτελείται από 10-100 λόβια. Τα λόβια του μαζικού αδένα αποτελούνται από τις αδενοκυψέλες – ένα σύστημα κυττάρων που παράγει το γάλα- και τα σωληνάκια (γαλακτοφόροι πόροι) που θα φέρουν το παραγόμενο γάλα προς τα έξω (θηλή) κάθε γαλακτοφόρος πόρος καταλήγει σε έναν γαλακτοφόρο κόλπο.

Γαλακτοφόρος κόλπος, απλά, είναι μία διεύρυνση (ανεύρυσμα) που βρίσκεται στην βάση της θηλής και συνεχίζει προς τους εκφορητικούς πόρους. Οι τελευταίοι πόροι, σχηματίζουν την θηλή και φέρνουν το έκκριμα του μαστού από τους γαλακτοφόρους πόρους προς τα έξω.

Συμπερασματικά λοιπόν: Πολλές αδενοκυψέλες, μαζί με τον ενδιάμεσο συνδετικό ιστό που της στηρίζει, αποτελούν τα αδενικά λόβια και πολλά λόβια μαζί τον λοβό του αδένα. Το σύστημα των «σωλήνων» που περιέγραψα είχε σαν αποστολή την μεταφορά του γάλακτος από τις αδενοκυψέλες προς την θηλή.

Στήριξη -ο αδένας στηρίζεται από συνδετικές ίνες που λέγονται σύνδεσμοι του cooper ή ανελκτήρες σύνδεσμοι του μαστού. Είναι ασθενείς ινώδεις ίνες που αρχίζουν από την θωρακική περιτονία, περνάνε μέσα από τον μαζικό αδένα χωρίζοντας τους λοβούς του και καταλήγουν λίγο πιο κάτω από το δέρμα του μαστού (χόριο).

Σε περίπτωση που υπάρχει διήθηση των συνδέσμων αυτών από κακοήθεια, έχουμε βράχυνση τους που έχει σαν αποτέλεσμα την εισολκή του δέρματος (βαθούλωμα). Αυτό είναι ένα χρήσιμο σημάδι όπως θα περιγράψουμε πιο κάτω για την διάγνωση του καρκίνου του μαστού. Τελειώνοντας την περιγραφή της εσωτερικής δομής του μαστού δεν πρέπει να παραλείψουμε ότι έχει ένα πλούσιο -, φλεβικό και λεμφικό δίκτυο που κάνει πιο δύσκολη την αντιμετώπιση και θεραπεία του σε περίπτωση κακοήθειας. Μια και είναι πολύ εύκολο να δώσει μεταστάσεις σε ζωτικά όργανα (Σπονδυλική στήλη, πνεύμονα, Ήπαρ λεμφαδένες μασχάλης κ.λπ.)

Γιατί αλλάζει κάθε μήνα το στήθος;
Στην αναπαραγωγική ηλικία, όταν δηλαδή η γυναίκα έχει περίοδο, οι μαστοί παθαίνουν τέτοιες μεταβολές, που θυμίζουν τις μεταβολές του ενδομητρίου (εσωτερικής στιβάδας της μήτρας) Αμέσως μετά την ωορρηξία, που συμβαίνει στην μέση περίπου του κύκλου, έχουμε την παραγωγή της προγεστερόνης από το ωχρό σωμάτιο της ωοθήκης.

Κάτω από την επίδραση αυτής της ορμόνης, οι μαστοί διογκώνονται, γίνονται πιο ευαίσθητοι και προκαλούν ένα αίσθημα πληρότητας, διάτασης και ελαφρού πόνου. Όλα αυτά οφείλονται στην υπερπλασία του επιθηλίου των πόρων του μαστού ενώ οι γαλακτοφόροι πόροι αυξάνουν σε διάμετρο και μήκος.
Όταν αρχίζει η έμμηνος ρύση (περίοδος), το αδενικό επιθήλιο και οι πόροι παλινδρομούν, υποστρέφουν) και έτσι παίρνουν και τα ενοχλήματα.

Ποια είναι η επίδραση του αντισυλληπτικού δισκίου (Pill) στον μαστό;
Για πολλά χρόνια υπήρχε ένας έντονος προβληματισμός στο εάν το «χάπι» προκαλεί η συνεργεί με άλλους παράγοντες στην παθολογική ανάπτυξη του μαστού και πιθανόν σε ανάπτυξη καρκίνου. Σήμερα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα πολλών μελετών, έχει αποδειχθεί ότι δεν υπάρχει διαφορά στην συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού μεταξύ γυναικών που κάνουν ή δεν έχουν κάνει χρήση του «χαπιού». Εκείνο που επίσης έχει αποδειχτεί είναι μια προστατευτική επίδραση του «χαπιού» στις καλοήθεις παθήσεις του μαστού, που εμφανίζεται μετά από δύο χρόνια χρήσης. Μετά από αυτό το χρονικό διάστημα, υπάρχει μία συνεχή μείωση στην συχνότητα των ινοκυστικών αλλαγών στους μαστούς.

Ποια είναι τα παθολογικά σημάδια στο Μαστό που θα οδηγήσουν τη γυναίκα στο Γιατρό;
Υπάρχουν μερικά σημάδια που αν τα αντιληφθεί η γυναίκα θα πρέπει να αξιολογηθούν από τον γιατρό της, μια και μπορεί να οφείλονται σε κακοήθεια του μαστού.

  • Η ερυθρότητα του δέρματος και η αύξηση της θερμοκρασίας τοπικά
    Παρατηρούνται σε οξείες και χρόνιες φλεγμονές του μαστού (μαστίτιδες) αλλά και σε νεοπλασία (φλεγμονώδης τύπος καρκίνου).
  • Οίδημα (πρήξιμο)
    Αυτές οι παθήσεις αλλά και προχωρημένος καρκίνος μπορεί να εμφράξουν τα υποδόρια λεμφαγγεία. Έχουμε τότε οίδημα που προκαλεί πάχυνση του δέρματος. Πολλές φορές μάλιστα μοιάζει σαν «φλοιός πορτοκαλιού»
  • Εσολκή (βαθούλωμα) του δέρματος
    Οφείλεται σε ανάπτυξη νεοπλάσματος ή σε φλεγμονή του μαστού. Έχουμε βράχυνση των συνδέσμων του cooper από την διήθηση, που με την σειρά τους τραβούν το δέρμα και προκαλούν το βαθούλωμα
  • Εσολκή της θηλής
    Αξιολογείται όταν μία φυσιολογική θηλή τραβηχτεί προς τα μέσα.
  • Δυσαναλογία
    Ένα ακόμη επικίνδυνο σημάδι είναι όταν κάποιος μαστός μικρύνει ή τραβηχτεί προς τα πάνω ενώ ως τότε ήταν παρόμοιος με τον άλλο.