Ο Σακχαρώδης Διαβήτης είναι μια ενδοκρινοπάθεια κατά την οποία είτε υπάρχει μειωμένη έκκριση της ορμόνης Ινσουλίνης, είτε υπάρχει μειωμένη δραστηριότητας τ ης ορμόνης αυτής. Η Ινσουλίνη παράγεται από την ενδοκρινή μοίρα ενός αδένα του σώματος μας που λέγεται πάγκρεας. Η μειωμένη έκκριση της ή η μειωμένη δραστηριότητα της οδηγεί σε ανωμαλίες στο μεταβολισμό των υδατανθράκων, των λιπών και των πρωτεϊνών στον οργανισμό. Η μεταβολική αυτή διαταραχή, ο Σακχαρώδης διαβήτης, είναι η πιο συχνή ενδοκρινοπάθεια που μπορεί να εμπλακεί με την εγκυμοσύνη ή να εμφανιστεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Σε μια διαβητική γυναίκα όπου το σάκχαρο του αίματος δεν είναι ρυθμισμένο, η γονιμότητα είναι πολύ περιορισμένη και η γυναίκα είναι δύσκολο να μείνει έγκυος. Αν όμως συμβεί εγκυμοσύνη τότε υπάρχει μεγάλο ποσοστό αυτόματης έκτρωσης (αποβολής), η μητρικής και νεογνικής θνησιμότητας. Με τη σωστή θεραπευτική αντιμετώπιση της πάθησης με τη βοήθεια της Ινσουλινης, Οι κίνδυνοι αυτοί μειώθηκαν πάρα πολύ και έτσι σήμερα μία γυναίκα με καλά ρυθμιζόμενο Διαβήτη μπορεί εύκολα να μείνει έγκυος με πιθανότητα αυτόματης έκτρωσης σχεδόν στο ίδιο ποσοστό όπως και στο γενικό πληθυσμό των φυσιολογικών εγκύων.
Ο κίνδυνος μητρικής θνησιμότητας σχεδόν εκμηδενίστηκε, η δε περιγεννητική θνησιμότητα μειώθηκε μεν σημαντικά αλλά παραμένει σε ποσοστά μεγαλύτερα από ότι στις φυσιολογικές έγκυες. Πάντως όσο καλύτερα ρυθμίζεται ο Διαβήτης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σε συνδυασμό με τη σωστή απόφαση για το χρόνο του τοκετού και τη σωστή φροντίδα του νεογνού τόσο μικρότερος είναι ο κίνδυνος της περιγεννητικής θνησιμότητας.
Για αυτό πάντοτε μία διαβητική έγκυος πρέπει να παρακολουθείται συχνότερα όχι μόνο από το Γυναικολόγο της αλλά και από το Διαβητολόγο για τη σωστή ρύθμιση της υπογλυκαιμίας και τη σωστή και έγκαιρη αντιμετώπιση της οποιασδήποτε επιπλοκής που είναι πιθανό να εμφανιστεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΤΗΣ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ
Όταν ο Διαβήτης εμφανιστεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ονομάζεται Διαβήτης της εγκυμοσύνης. Υπάρχει μια κατηγορία γυναικών οι οποίες έχουν αυξημένη πιθανότητα να αναπτύξουν τέτοιο Διαβήτη. Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται γυναίκες που έχουν:
- Οικογενειακό ιστορικό με Σακχαρώδη Διαβήτη
- Γέννηση προηγουμένως παιδιού με βάρος πάνω από 4 κιλά
- Ενδομήτριο θάνατο κατά τους τελευταίους μήνες μιάς προηγούμενης εγκυμοσύνης
- Υπερβολικό βάρος οι ίδιες
- Προηγούμενο παιδί με συγγενείς ανωμαλίες
- Υδράμνιο (μεγαλύτερη ποσότητα αμνιακού υγρού από το φυσιολογικό).
Στην κατηγορία αυτή των εγκύων γυναικών πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή και να ελέγχονται έγκαιρα και συχνά ώστε σε περίπτωση πού εμφανιστεί ο Διαβήτης να ξεκινήσει έγκαιρα η θεραπεία και να μην επηρεασθεί έτσι και η υγεία της εγκύου και η φυσιολογική πορεία της εγκυμοσύνης.
ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ΚΥΗΣΗ
- Όσο καλύτερα ρυθμισμένος είναι ο Διαβήτης τόσο λιγότερα είναι και τα αναμενόμενα προβλήματα. Σε γυναίκες που το Σάκχαρο τους για οποιοδήποτε λόγο δεν είναι ρυθμισμένο καλά, οι επιπλοκές από την επίδραση του Διαβήτη θα είναι πιο συχνές. Τέτοιες επιπλοκές είναι 1. Αυτόματες εκτρώσεις κατά τους πρώτους μήνες της εγκυμοσύνης σε μια συχνότητα περίπου στο τριπλάσιο από ότι στις φυσιολογικές εγκυμονούσες.
- Συγγενείς ανωμαλίες του εμβρύου όπως ανωμαλίες του σκελετού (δισχιδής ράχη, μηνιγγομυελοκηλη) και της καρδιάς. Το ποσοστό εμφάνισης τους δυστυχώς δεν μειώθηκε αισθητά παρόλη τη χρήση της Ινσουλίνης, σε σχέση με τη μείωση των άλλων επιπλοκών του Διαβήτη στην εγκυμοσύνη. Η συχνότητα δε εμφάνισης τους είναι ανάλογη με την βαρύτητα της νόσου (ύπαρξη αγγειακών και νεφρικών επιπλοκών στην έγκυο) και τα χρόνια που νοσεί η διαβητική γυναίκα.
- Υδράμνιο αλλά και ολιγάμνιο.
- Υπέρταση,προεκλαμψία,εκλαμψία.
- Πρόωρος τοκετός
- Υπολειπόμενη ενδομήτριος ανάπτυξη του εμβρύου. Το έμβρυο δεν αναπτύσσεται καλά και έτσι έχει μικρό βάρος γέννησης σε σχέση με την ηλικία της εγκυμοσύνης.
- Υπέρβαρα έμβρυα: Έμβρυα με μεγάλο βάρος συνήθως πάνω από 4 κιλά.
- Ενδομήτριος θάνατος: Συνήθως συμβαίνει μετά την 36η εβδομάδα από επεισόδια υπογλυκαιμίας του εμβρύου.
- Μετά τον τοκετό το νεογνό βρίσκεται σε αυξημένο κίνδυνο νεογνικής νοσηρότητας και θνησιμότητας, γιατί μπορεί να εμφανίσει (α) Σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας λόγω ανωριμότητας του αναπνευστικού συστήματος (β) Υπογλυκαιμία (γ) Υπερχολερυθριναιμία.
Όλες αυτές οι επιπλοκές επαναλαμβάνω ότι δυνατόν να εμφανιστούν στις γυναίκες όπου δεν γίνεται καλή ρύθμιση του σακχάρου του αίματος. Σε καλά ρυθμισμένο Διαβήτη το ποσοστό εμφάνισης τους είναι μικρό. Για αυτό έχει μεγάλη σημασία η έγκαιρη ανίχνευση του Διαβήτη της εγκυμοσύνης. Η ανίχνευση αυτή γίνεται με διάφορες δοκιμασίες μέτρησης του σακχάρου του αίματος της γυναίκας-σάκχαρο αίματος,γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη, καμπύλη ανοχής γλυκόζης κλπ.
Η διαβητική γυναίκα όταν μείνει έγκυος ξέρει τη παθήση της και ήδη παρακολουθείται και αντιμετωπίζεται για το σάκχαρο της. Σημασία έχει να ανευρεθούν οι γυναίκες εκείνες που μέχρι πρίν από την εγκυμοσύνη τους ήτανε καλά χωρίς κανένα πρόβλημα, αλλά που κρύβουν μέσα τους τον λανθάνοντα τό μή Διαγνωσμένο Διαβήτη. Έναν διαβήτη που ίσως να εμφανιστεί εκτός εγκυμοσύνης μετά από μερικά χρόνια στη γυναίκα αυτή αλλά η εγκυμοσύνη το φέρνει στην επιφάνεια νωρίτερα.
Οι δοκιμασίες για την ανίχνευση του διαβήτη πρέπει να γίνονται σε όλες τις εγκυμονούσες πρώτα στην αρχή της εγκυμοσύνης και στη συνέχεια κατά την 23-27 εβδομάδα και οπωσδήποτε σε όλες τις έγκυες που ανήκουν στην κατηγορία των γυναικών που βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο.
Απαραίτηττη είναι η συνεργασία του Μαιευτήρα με Διαβητολόγο καθώς και με άλλους ειδικούς που πιθανα να χρειασθούν. Η ασθενής εκπαιδεύεται στο να ρυθμίζει το Σάκχαρο της, λαμβάνοντας την Ινσουλίνη που χρειάζεται, ενώ ίσως χρειασθεί να νοσηλευθεί κάποιες φορές στο Μαιευτήριο για πιο ειδική αντιμετώπιση.
Η εξέλιξη της εγκυμοσύνης και η ανάπτυξη του εμβρύου παρακολουθείται με ειδικές εξετάσεις έτσι ώστε να προλάβουμε τις επιπλοκές. Το υπερηχογράφημα, το Doppler των ομφαλικών και μητριαίων αγγείων , το καρδιοτοκογράφημα, η μέτρηση διάφορων ουσιών όπως η Οιστριόλη, το Πλακουντιακό Γαλακτογόνο και η γλυκοζυλιωμένη Αιμοσφαιρίνη αποτελούν πολύτιμα βοηθήματα του Μαιευτήρα. Η αντιμετώπιση εξαρτάται από την βαρύτητα της ασθένειας.
Σε περιπτώσεις που η έγκυος ρυθμίζεται μόνο με δίαιτα και παρακολουθείται με συχνές μετρήσεις του σακχάρου του αίματος, αφήνουμε την εγκυμοσύνη να εξελιχθεί μέχρι τέλους.