Το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών είναι μία αρκετά κοινή πάθηση με περίπου 5% εώς 8% των γυναικών να διαγιγνώσκεται με το σύνδρομο αυτό.
1. Τι είναι το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών;
Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών ή “PCOS” είναι μια κατάσταση που μπορεί να προκαλέσει διαταραχές εμμήνου ρήσεως, ακμή (λιπαρό δέρμα και σπυράκια), τριχοφυΐα στο πρόσωπο ή ακόμα και απώλεια μαλλιών από το τριχωτό της κεφάλης. Αποτελεί επίσης μια γνωστή αιτία υπογονιμότητας για τις γυναίκες. Αποτελεί αρκετά κοινή πάθηση, με περίπου 5 έως 8% των γυναικών να έχουν PCOS. Αρκετές γυναίκες με PCOS, αλλά όχι όλες, αντιμετωπίζουν πρόβλημα παχυσαρκίας.
2. Από τι προκαλείται το PCOS;
Στο Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, οι ωοθήκες δεν λειτουργούν κανονικά και παράγουν υπερβολική ποσότητα τεστοστερόνης. Η τεστοστερόνη παρόλο που αποτελεί μια «ανδρική ορμόνη», παράγεται και κυκλοφορεί σε διαφορετικές ποσότητες και στα δυο φύλα. Υπό φυσιολογικές συνθήκες οι ωοθήκες παράγουν πολύ μικρές ποσότητες αλλά στην περίπτωση αυτή παράγουν περισσότερο. Μία φορά το μήνα οι ωοθήκες είναι σχεδιασμένες να δημιουργούν μια δομή που ονομάζεται “ωοθυλάκιο”. Καθώς το ωοθυλάκιο μεγαλώνει, παράγει ορμόνες. Κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια του κύκλου αυτό απελευθερώνει ένα ωάριο. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται «ωορρηξία». Σε άτομα με PCOS, η ωοθήκη δημιουργεί πολλά μικρά ωοθυλάκια αντί για ένα μεγάλο. Η ισορροπία των επιπέδων των ορμονών μπορεί να διαταραχθεί. Έτσι λοιπόν η ωορρηξία δεν γίνεται κάθε μήνα με τον τρόπο που θεωρητικά θα έπρεπε.
3. Ποια είναι τα συμπτώματα του PCOS;
Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Λιγότερες από 8 έμμηνες ρήσεις το χρόνο
- Υπερτρίχωση – Ανάπτυξη πυκνών, σκούρων τριχών στο άνω χείλος, στο πηγούνι, στο στήθος ή στην κοιλιά
- Ακμή (λιπαρό δέρμα και σπυράκια στην περιοχή του προσώπου)
- Τριχόπτωση
- Δυσκολία φυσικής σύλληψης
- Αύξηση βάρους και παχυσαρκία (αν και όλοι οι ασθενείς με PCOS δεν έχουν αυξημένο BMI)
4. Πρέπει να συμβουλευτώ γιατρό, ακόμα κι αν τα συμπτώματά μου είναι ήπια;
Η απάντηση είναι ναι. Το PCOS αυξάνει τον κίνδυνο για διάφορα προβλήματα υγείας, όπως:
- Σακχαρώδη διαβήτη
- Υψηλά επίπεδα χοληστερόλης
- Υπνική Άπνοια, μια διαταραχή που αναγκάζει τους ανθρώπους να σταματούν για λίγο να αναπνέουν ενώ κοιμούνται και συνδέεται με διαταραχές του αναπνευστικού και καρδιαγγειακού συστήματος.
- Κατάθλιψη ή άγχος
- Διατροφικές διαταραχές, όπως υπερφαγία ή βουλιμία
- Μειωμένη Libido
5. Τι εξετάσεις χρειάζεται να κάνω;
Οι εξετάσεις που θα πρέπει να πραγματοποιηθούν περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:
- Αιματολογικές εξετάσεις για τη μέτρηση των επιπέδων των ορμονών, του σακχάρου και της χοληστερόλης.
- Τεστ εγκυμοσύνης εάν δεν έχετε σταθερή περίοδο
- Ενδοκολπικό ή διακοιλιακό υπερηχογράφημα το οποίο μπορεί να απεικονίσει τη χαρακτηριστική μορφολογία των πολυκυστικών ωοθηκών.
6. Πώς αντιμετωπίζεται το PCOS;
- Αντισυλληπτικά Δισκία– Αυτός είναι ο κύριος τρόπος αντιμετώπισης του PCOS. Τα δισκία δεν θεραπεύουν την πάθηση αλλά μπορούν να βελτιώσουν πολλά από τα συμπτώματά της, όπως ακανόνιστες περιόδους, ακμή και υπερτρίχωση. Τα αντισυλληπτικά μειώνουν επίσης τον κίνδυνο καρκίνου της μήτρας.
- Αντιανδρογόνα – Αυτά τα φάρμακα μπλοκάρουν τις ορμόνες που προκαλούν ορισμένα συμπτώματα του PCOS όπως ακμή και τριχοφυΐα στο πρόσωπο.
- Προγεσταγόνα – Αυτά τα σκευάσματα μπορούν να ρυθμίσουν την περίοδό σας, αλλά μόνο εάν τα λαμβάνετε τακτικά.
- Μετφορμίνη (εμπορική ονομασία: Glucophage) – Αυτό το φάρμακο μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να ρυθμίσετε την περίοδό σας αλλά είναι αποτελεσματικό μόνο σε μικρότερο ποσοστό ασθενών. Σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, η μετφορμίνη βοηθά να μειωθούν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
- Φαρμακευτικά σκευάσματα δέρματος ή αντιβιοτικά για τη θεραπεία της ακμής
- Θεραπείες αποτρίχωσης
7. Υπάρχει κάτι που μπορώ να κάνω από μόνη μου για να αντιμετωπίσω την πάθηση;
Ναι. Εάν είστε υπέρβαρη, η απώλεια βάρους μπορεί να βελτιώσει πολλά από τα συμπτώματά σας. Η απώλεια μόλις 5% του σωματικού βάρους μπορεί να βοηθήσει πολύ και να ρυθμίσει σε μεγάλο βαθμό το ορμονικό σας προφίλ και συνεπώς τα συμπτώματα σας. Για παράδειγμα, για ένα άτομο που ζυγίζει 100 κιλά, αυτό θα σήμαινε 5 κιλά απώλεια βάρους.
8. Τι γίνεται αν θέλω να μείνω έγκυος;
Οι περισσότερες γυναίκες με PCOS μπορούν να μείνουν έγκυες, αλλά είναι συνήθως πιο εύκολο για όσες δεν είναι υπέρβαρες. Η απώλεια βάρους μπορεί να βοηθήσει να γίνει ο κύκλος σας πιο σταθερός και έτσι να αυξηθούν οι πιθανότητες εγκυμοσύνης. Εάν η περίοδός σας εξακολουθεί να είναι ακανόνιστη, η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή θα βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση.
9. Πώς θα είναι η ζωή μου με το PCOS;
Το πιο πιθανό είναι να έχετε μια φυσιολογική ζωή έχοντας PCOS. Είναι όμως σημαντικό να συμβουλευτείτε το γυναικολόγο σας και να έχετε μια τακτική παρακολούθηση. Οι θεραπείες θα βοηθήσουν στην ύφεση των συμπτωμάτων και θα σας προστατεύσουν από άλλες παθήσεις. Είναι επίσης σημαντικό να συμβουλευτείτε το γιατρό σας εάν αισθάνεστε κατάθλιψη ή άγχος ή πιστεύετε ότι μπορεί να έχετε διατροφική διαταραχή.