Η γνώση της φυσιολογικής αύξησης και ανάπτυξης των παιδιών έχει βασική σημασία για την πρόληψη και τη διάγνωση διάφορων νοσημάτων γι’ αυτό και οι μετρήσεις Βάρους Σώματος, Μήκους Σώματος και Περιμέτρου Κεφαλής πρέπει να γίνονται από τη γέννηση έως κυρίως τα 2 πρώτα χρόνια της ζωής σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Οι τιμές των μετρήσεων απεικονίζονται σε γραφικές παραστάσεις στις οποίες μπορούν να υπάρχουν μικρές αποκλείσεις αλλά οι μεγάλες εκτροπές θέλουν προσοχή. Οι συχνότεροι λόγοι αποκλίσεων είναι τεχνικοί (π.χ. ανθρώπινο λάθος), γι’ αυτό και το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι η επανάληψη της μέτρησης.
Συνήθως όταν η πρόσληψη θερμίδων είναι ανεπαρκής το πρώτο που επηρεάζεται είναι το βάρος, μετά το ύψος και τέλος η περίμετρος κεφαλής. Έτσι πρέπει να γνωρίζουμε μερικούς αδρούς κανόνες που σχετίζονται με την αύξηση από τις πρώτες κιόλας ημέρες της ζωής.
Βάρος
Τις πρώτες 2 – 3 ημέρες της ζωής έχουμε απώλεια βάρους 5 – 10% του βάρους της γέννησης.
Επανάκτηση του βάρους της γέννησης έχουμε μετά από 1 εβδομάδα (7 – 10 ημέρες περίπου).
Διπλασιασμός του βάρους της γέννησης γίνεται περίπου 4 – 5 μηνών ενώ τριπλασιασμός του βάρους της γέννησης επιτυγχάνεται περίπου στα πρώτα γενέθλια.
Επίσης θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι η ημερήσια αύξηση του βάρους για τους πρώτους 3 – 4 μήνες είναι 20 – 30 gr ενώ για το υπόλοιπο διάστημα μέχρι τον πρώτο χρόνο είναι 15 – 20 gr.
Μέση ετήσια αύξηση βάρους για παιδιά μεταξύ 2 ετών και εφηβείας είναι περίπου 2,5 Kgr.
Αλλά θα πρέπει να ξέρουμε πως οι άνθρωποι δεν είναι «μηχανές» ρυθμισμένοι να αποδίδουν το ίδιο καλά πάντα και έτσι παρουσιάζουν περιόδους ταχείας αύξησης αλλά και περιόδους στασιμότητας ή απώλειας βάρους. Αυτές οι περίοδοι στασιμότητας ή απώλειας βάρους κάποιες φορές ειδικά στις μικρότερες ηλικίες πρέπει να εκτιμηθούν από τον παιδίατρο.
Ύψος
Ένα μέσο ύψος κατά την γέννηση είναι 51 cm που στο 1 έτος είναι περίπου 75 cm.
Σε ηλικία 3 ετών είναι 90 cm ενώ σε ηλικία 4 ετών ένα μέσο παιδί έχει ύψος διπλάσιο του μήκους της γέννησης. Μέση ετήσια αύξηση του ύψους είναι 5 – 7,5 cm μεταξύ 4 ετών και εφηβείας.
Περίμετρος κεφαλής
Η περίμετρος κεφαλής ενός μέσου παιδιού στη γέννηση είναι περίπου 35 cm. Για τους πρώτους 3 μήνες αυξάνεται κατά 2 cm το μήνα ενώ στη συνέχεια 1 cm το μήνα μέχρι το πρώτο έτος.
Για το υπόλοιπο της ζωής η αύξηση είναι περίπου 10 cm συνολικά.